مادربرد (Motherboard) یکی از مهم‌ترین و ضروری‌ترین اجزای یک کامپیوتر است که به عنوان "ستون فقرات" یا "قلب" سیستم شناخته می‌شود. این برد مدار چاپی (PCB) نقش حیاتی در اتصال و هماهنگی تمام قطعات سخت‌افزاری کامپیوتر دارد. بدون مادربرد، قطعات مختلف کامپیوتر نمی‌توانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و سیستم قادر به کار نخواهد بود. در این مقاله، به بررسی مفهوم مادربرد، اجزای آن، عملکرد و نکات مهم در خصوص انتخاب و نگهداری آن می‌پردازیم.
مادربرد یک برد الکترونیکی است که تمام قطعات سخت‌افزاری یک کامپیوتر را به یکدیگر متصل می‌کند. این برد شامل مسیرهای الکتریکی، پورت‌ها، سوکت‌ها و تراشه‌های مختلفی است که امکان ارتباط بین CPU، حافظه RAM، هارد دیسک، کارت گرافیک و دیگر قطعات را فراهم می‌کند. به عبارت دیگر، مادربرد زیرساخت لازم برای کارکرد صحیح یک کامپیوتر را ایجاد می‌کند.
مادربرد از اجزای مختلفی تشکیل شده است که هر کدام نقش خاصی در عملکرد سیستم دارند:
سوکتی است که پردازنده مرکزی (CPU) در آن قرار می‌گیرد. نوع سوکت بسته به مدل CPU تعیین می‌شود (مانند LGA 1200 برای پردازنده‌های اینتل یا AM4 برای AMD).
چیپ‌ست مغز مدیریتی مادربرد است که ارتباط بین CPU و سایر قطعات را کنترل می‌کند. چیپ‌ست‌ها تعیین‌کننده قابلیت‌ها و عملکرد کلی مادربرد هستند.
این سلول‌ها برای قرار دادن ماژول‌های حافظه RAM استفاده می‌شوند. تعداد و نوع اسلات‌ها (مانند DDR4 یا DDR5) به عملکرد حافظه سیستم بستگی دارد.
این اسلات‌ها برای اضافه کردن قطعات جانبی مانند کارت گرافیک، کارت صدا یا کارت شبکه استفاده می‌شوند. رایج‌ترین نوع اسلات، PCIe (Peripheral Component Interconnect Express) است.
این پورت‌ها شامل USB، HDMI، DisplayPort، Ethernet و پورت‌های صوتی هستند که امکان اتصال دستگاه‌های جانبی را فراهم می‌کنند.
این باتری کوچک (معمولاً CR2032) اطلاعات تنظیمات BIOS و ساعت سیستم را ذخیره می‌کند.
BIOS (Basic Input/Output System) یا UEFI (Unified Extensible Firmware Interface) نرم‌افزاری است که در هنگام روشن کردن کامپیوتر اجرا شده و تنظیمات اولیه سیستم را مدیریت می‌کند.
مادربردها بر اساس اندازه و کاربرد به چند دسته تقسیم می‌شوند:
مادربرد نقش ارتباطی و هماهنگ‌کننده بین تمام قطعات سخت‌افزاری را بر عهده دارد. این برد اطمینان می‌دهد که:
هنگام خرید مادربرد، به نکات زیر توجه کنید:
برای افزایش طول عمر مادربرد، نکات زیر را رعایت کنید:
مادربرد به عنوان قلب تپنده یک کامپیوتر، نقش حیاتی در عملکرد کلی سیستم دارد. انتخاب مادربرد مناسب و مراقبت از آن می‌تواند به بهبود عملکرد و افزایش طول عمر کامپیوتر کمک کند. با درک صحیح از ویژگی‌ها و نیازهای خود، می‌توانید مادربردی را انتخاب کنید که به بهترین شکل نیازهای شما را برآورده کند.
پایان مقاله