وبسایتهای بزرگ
آیا تابهحال از چیزی حیرت زده شدهاید و خواسته باشید که مطالعه بیشتری را در مورد آن انجام دهید؟ برای آن که مطلب مورد نظر خود را پیدا کنید حتما به سراغ گوگل رفتهاید و مطلب مورد نظرتان را جستجو کرده و ناگهان متوجه شدهاید که در حال مطالعهٔ مقالهٔ مورد نظر در وبسایت ویکیپدیا هستید. جالب است بدانید هر دو وبسایت -یعنی گوگل و ویکیپدیا- بر روی بستر سیستم عامل گنو/لینوکس در حال اجرا هستند.
گرچه ممکن است تمام صفحات ویکیپدیا حاوی جزئیات ریز یک موضوع نباشند، اما غالب صفحات معمولا شامل محتوای پایهای خوبی هستند و به طور ماهرانهای چیزی که شما نیاز دارید بدانید را برایتان توضیح میدهند. به گفتهٔ وبسایت ویکیپدیا، این سایت ماموریت دارد تا «به افراد سراسر جهان قدرت جمعآوری و توسعهٔ محتوای آموزشی را داده تا آن را به طور موثر و جهانی انتشار دهند.»
ویکیپدیا استفاده از لینوکس را در سال 2008 شروع کرد و در حال حاضر نیز به صورت ماهانه به میلیونها کاربر اینترنتی سرویسدهی میکند. محبوبترین صفحاتش به عنوان نتیجه Google Doodle -لوگوهای بعضا متفاوت و غیرمعمول که در رویدادهای خاص به عنوان لوگوی موتور جستجوی گوگل استفاده میشوند- اختصاص دارند.
نسخهٔ لینوکسی هم که گوگل استفاده میکند، سیستمعامل اوبونتو میباشد که به آن Goobuntu میگویند (گرچه برای مقاصد این شرکت کاملا شخصیسازی شده است.) این سیستمعامل تقریبا بر روی 100000 سرور توزیع شده است (با این وجود که تعداد واقعی محرمانه است) و همچنین بر روی کامپیوترهای داخلیشان هم همین استفاده میشود.
وبسایتهایی همچون فیسبوک، توییتر، آمازون و ... نیز از لینوکس نیرو گرفتهاند؛ لینوکس با پشتیبانی کردن از تعداد زیادی وبسایت که به عنوان شاهراه اطلاعات معروف است، باعث کمک به بهبود زندگی بشریت شده است.
رسپبریپای
Raspberry Pi یک کامپیوتر تک بورد کوچک است که برای کمک به آموزش برنامهنویسی و مبانی کامپیوتر به کودکان ساخته شده است. این بورد صرفا با اهداف آموزشی در کشور انگلستان با قیمت ۵ تا ۳۵ دلار طراحی و ساخته شده است و این در حالی است که این بورد بسیار مورد توجه دانشگاهها و مدارس قرار گرفته است (برد کوچک آن به این علت ارزان است که بدون هیچ گونه جعبه یا کابلی عرضه میشود.)
اگر بخواهیم به صورت ساده کارایی این بورد را توصیف کنیم، باید بگوییم که این بورد به سادگی از عهدهٔ کارهایی که یک کامپیوتر رومیزی میتواند انجام دهد برمیآید که از آن جمله میتوان به جستجو در اینترنت، بازی، گوش دادن به موسیقی و … اشاره کرد ولی هدف اصلی که این کامپیوتر برای آن طراحی شده است، آموزش اصول برنامهنویسی است. نکتهٔ اساسی که وجود دارد این است که این کامپیوتر از لینوکس استفاده میکند و با توجه به این که لینوکس اپنسورس است، از همین روی زیرساخت بسیار منعطفی را در اختیار طراحان رسپبریپای قرار داده تا بسته به نیاز خود، آن را شخصیسازی کنند.
بنیاد رسپبریپای -سازمان خیریهای که این بورد را توسعه میدهد- استفاده از سیستمعامل Raspbian را توصیه میکند که توزیعی بر پایهٔ سیستمعامل Debian لینوکس میباشد ولی در صورتی که تمایل به استفاده از این سیستمعامل را ندارید، میتوانید از سیستمعاملهای دیگری که برای این بورد توسعه داده شدهاند استفاده کنید.
به طور کلی، بوردهای قابل برنامهریزی این امکان را به دانشآموزان میدهند تا خلاقیت خود را شکوفا کرده و به جای صرفا مصرفگرا بودن، خود به خلق کردن چیزهایی جذاب بپردازند و این همان کاری است که در مدارس کشورهای جهان اول اتفاق میافتد.
تدریس در مدارس بینالمللی
به طور کلی، مدارس و دانشگاههای زیادی در سراسر جهان مدافع لینوکس هستند؛ شما میتوانید سیستمعامل گنو/لینوکس را در سیستمهای آموزشی مختلف جهان، برای مثال پاکستان، اکثر ایالتهای هند، فیلیپین و سایر کشورها مشاهده کنید؛ جایی که اکثر کاربران به یکی از توزیعهای لینوکس همچون اوبونتو به دلیل کمهزینه بودن در برابر سایر سیستمعاملها همچون ویندوز روی میآورند.
در واقع، زیرساخت قوی و هزینههای نگهداری اندک، جزو فاکتورهای اساسی برای اتخاذ لینوکس در کارهای نوآورانهای همچون پروژهٔ One Laptop Per Child (یک لپتاپ برای هر کودک) هستند؛ ماموریت این پروژه آن است که سیستمی از نوع OLPC XO-1 که بر پایهٔ سیستمعامل لینوکس کار میکند را برای موسسات آموزشی در کشورهای در حال توسعه ارائه دهد. این سیستمها توانایی کار کردن در شرایط آبوهوایی سخت -برای مثال در رطوبت و گرما و همچنین قرار گرفتن در معرض نور خورشید- را دارند.
برای مثال، کشور مقدونیه 5000 کامپیوتر در سال 2005 برای مدارس دولتی برای پروژهٔ یک لپتاپ برای هر کودک فراهم نموده است (این کامپیوترها از توزیع اوبونتو استفاده میکنند.) همچنین تا دو سال بعد، تعداد 180000 کامپیوتر برای این مقصود فراهم خواهد شد. علاوه بر این، در سال 2007، مدارس روسیه از لینوکس به عنوان جایگزین ارزان ویندوز استفاده نموده و استفاده از این سیستمعامل انعطافپذیر میتواند به سازمانهای دولتی نیز گسترش یابد.
ایستگاه فضایی بینالمللی
پیش از طلوع خورشید و یا در حین غروب خورشید -زمانی که آسمان تیره است- اگر در آسمان بگردید، شانس دیدن ایستگاه فضایی بینالمللی را دارید. جالب است بدانید هر چیزی در ایستگاه فضایی بینالمللی از یک نسخه از لینوکس استفاده میکند و این در حالی است که سیستمهای این ایستگاه در سال 2013 از ویندوز به لینوکس مهاجرت کردند چرا که تیم فنی این ایستگاه اظهار داشت که «ما به یک سیستمعامل قابلاعتمال و پایدار نیاز داریم» که بتوان آن را در مقر کنترل کرد، و هنگامی که بخواهیم آن را پچ کنیم یا تغییراتی در آن بدهیم، چنین چیزی برایمان میسر باشد.
لینوکس امکان کنترل و ثبت شرایط آزمایش را برای دانشمندان فراهم میکند همین امر باعث میشود تا بتوان موارد بیشتری را در مورد محیط بیوزنی آموخت. سازمان فضایی بینالمللی آیندهٔ زندگی ما در فضا را تعیین میکند؛ آنها اثرات زندگی طولانیمدت ما را در فضا بررسی میکنند؛ از بینایی، و سیستمایمنی ما گرفته تا ارزیابی سیستم گوارش ما در فضا، همه چیز بررسی میشود.
پروژهٔ Large Hadron Collider
پروژهای که ترس بوجود آمدن سیاهچاله و بلعیدن همه چیز و همه کس را بوجود آورد؛ اولین آزمایش در سال 2008 اتفاق افتاد ولی در حال حاضر جهان هنوز هم پابرجاست! اساسا LHC شبیهسازی کوچکی بعد از حادثهٔ Big Bang را شبیهسازی میکند. تاسیسات این پروژه در نزدیکی ژنو قرار دارند که قویترین شتابدهنده ذرات است به طوری که ۲ ذرهٔ اتمی تقریبا با سرعت نور به یکدیگر برخورد داده میشوند تا پاسخ مسائلی در مورد تار و پود وجود را به صورت عملی بیابند. جالب است بدانیم که این پروژه از توزیع Scientific Linux استفاده میکند.
لینوکس سیستمعاملی است که بر روی 469 عدد از ابرکامپیوترهای جهان در حال اجرا است و این بدان معنا است که متخصصان به سادگی میتوانند توزیع خاص خودشان را بسازند، همان طور که میتوانند 15 پتابایت اطلاعاتی که از آزمایش LHC به صورت سالیانه ایجاد میشود را مدیریت کند.
لینوکس دوست ماست!
لینوکس یک ابزار کلیدی در زمینهٔ آموزش است؛ با این حال تعداد زیادی از مردم وجود دارند که چیزی در مورد آن نمیدانند. حتی افرادی که به خوبی با لینوکس آشنایی دارند ممکن است نتوانند همهٔ ابزارهای آن را بشناسند یا حتی فرا گیرند.